แหล่งปลาไส้ตัน

การทำปลาไส้ตันตัดหัวนั้นเป็นที่นิยมอย่างมากแถว ๆ ภาคใต้ กลายเป็นอุตสาหกรรมขนาดใหญ่มาก สร้างรายได้ให้ชาวบ้านตาม ๆ กันไป ซึ่งเราจะมาบอกกันค่ะว่าที่ไหนคือแหล่งปลาไส้ตันตัดหัวที่สำคัญกัน!

ใครชอบรับประทานปลาไส้ตันตัดหัว แล้วบ้านอยู่ภูเก็ต ถือว่าโชคดีค่ะ เพราะทีนี้ชาวประมงสามารถหาปลาไส้ตัดได้เยอะมาก ๆ ซึ่งชาวบ้านเขาก็จะเอาไปหมักเกลือตากแดด แบบที่เราได้ยกตัวอย่างวิธีทำในข้างต้นไปแล้ว โดยเราจะยกตัวอย่างกันที่ “ชุมชนปลากะตักพัฒนา” ตำบลรัษฎา อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต ซึ่งชาวบ้านได้รวมตัวทำกันเป็นวิสาหกิจชุมชน ซึ่งสามารถสร้างรายได้ให้แก่สมาชิกได้เป็นอย่างดี โดยได้มีการจำหน่ายส่งออกไปทั่วประเทศทั้งขายปลีก-ขายส่ง เช่น จังหวัดระยอง พังงา สงขลา ชุมพร เป็นต้น และยังส่งออกต่างประเทศอีกด้วยค่ะ 

ความน่าสนใจของชุมชนปลากะตักพัฒนาไม่ได้มีแค่นี้นะคะ เพราะการผลิตปลาไส้ตันหัวขาดนั้นทำกันมานาน หลายรุ่นแล้ว ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2539 หัวหน้าชุมชนจะมีการผูกขาดกับแพปลาโดยเฉพาะ เพื่อไม่ให้ของขาด โดยปลาไส้ตันนั้นมีขนาดเล็ก ไม่ได้ใหญ่ สิ่งที่ยากมากที่สุดคือการคัดปลาชนิดอื่น ๆ ออกมา โดยทางชุมชนจะมีคนคอยคัดปลาโดยเฉพาะ ซึ่งต้องทำงานอยู่กลางแดดตลอดเวลา โดยปลาไส้ตัน 1,000 กิโลกรัม ใช้เวลา 3 ชั่วโมงในการคัดเลือก ถือได้ว่าเป็นงานที่หนักพอสมควรเลยค่ะ ขนาดของปลาไส้ตันที่ชาวบ้านชุมชนปลากะตักพัฒนาเขาจะเลือกกันคือ ขนาดไม่เกินนิ้วก้อยค่ะ เพราะถ้าเกินกว่านิ้วก้อย แสดงว่าไม่ใช่ปลาไส้ตันแล้ว ในหนึ่งวันแล้วเนี่ย…จำนวนปลาไส้ตันตัดหัวที่มากที่สุด ที่ชุมชนสามารถผลิตได้ก็คือ 20,000 กิโลกรัม โดยชาวบ้านที่นี้จะใช้ไม้ฟืนการต้มค่ะ เพราะจะได้ความหอมกว่า และเกลือที่เขาจะใช้ จะต้องเป็นเกลือจากทางภาคกลางเท่านั้น! โดยในการตัดหัวนั้น ชุมชนกะตักพัฒนาเขาจะขายให้กับพวกนายทุน หรือพ่อค้าแม่ค้า จากนั้นพ่อค้าแม่ค้าเขาก็จะไปจ้างชาวบ้านคนอื่น ๆ ให้ทำการตัดหัวปลาไส้ตันตากแห้งค่ะ ชาวบ้านก็จะรับไปตัดหัว โดยรายได้ก็จะอยู่ที่ 20 บาทต่อ10 กิโลกรัม โดยประมาณ จากนั้นพวกพ่อค้าแม่ค้าก็จะขายปลีกแยกให้คนทั่ว ๆ ไป ได้ซื้อมาบริโภคกัน ราคาก็จะแล้วแต่การกำหนดโดยคนกลาง หลากหลายกันไป

ดังนั้นถ้าเราต้องการจะรับประทานปลากะตักแถมยังเป็นการช่วยชาวประมงไปในตัว เราก็ขอแนะนำว่าชุมชนกะตักพัฒนา ที่จังหวัดภูเก็ต ก็สามารถเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจให้กับเรา จะซื้อไปเป็นของฝากตามเทศกาล ซื้อไปขายต่อ หรือว่าซื้อไปบริโภคเอง ก็แล้วแต่พวกคุณ ๆ เลยค่ะ